Hành trình “chinh phục” AI tại MISA

Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo tại MISA được thực hiện song song giữa hai mảng: Trong sản phẩm và trong công việc, với chiến lược và quy trình được thiết lập bài bản ngay từ đầu, gồm các bước: Nghiên cứu; xây dựng bộ tiêu chuẩn; đánh giá và áp dụng. Đi cùng các bước này là quá trình truyền thông và đào tạo nội bộ liên tục để đảm bảo việc ứng dụng có hiệu quả cao nhất.

Trong gần hai năm trở lại đây, từ khóa “trí tuệ nhân tạo” hay còn gọi là AI đã phủ sóng mạnh mẽ trên khắp các kênh truyền thông trên toàn cầu, đặc biệt là sau sự xuất hiện của ChatGPT. Đợt sóng AI này đã thúc đẩy nhiều doanh nghiệp Việt Nam bắt đầu quan tâm đặc biệt đến trí tuệ nhân tạo và tìm kiếm các phương án để tăng cường khả năng ứng dụng vào công việc cũng như vào sản phẩm của mình.

Theo anh Tùng NT, Viện trưởng Viện Công nghệ MISA, chỉ cách đây vài năm, nhiều người nghe nói tới AI vẫn còn nghĩ đây là một thứ gì đó xa vời lắm và chỉ xuất hiện trên những bộ phim viễn tưởng về robot và máy móc thông minh. 

Tuy nhiên, ít ai ngờ rằng độ phủ sóng của AI lại “nhanh như một cơn lốc”. Thực tế đã chứng minh, chỉ trong vòng hơn một năm qua, AI đã và đang trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động của nhiều doanh nghiệp, ngay cả với những doanh nghiệp vừa và nhỏ. AI được ứng dụng vào vô số lĩnh vực, từ bán lẻ, tài chính, chăm sóc sức khỏe, đến sản xuất, giao thông vận tải, và trong hầu hết hoạt động vận hành hàng ngày của doanh nghiệp… 

Anh Tùng NT, Viện trưởng Viện Công nghệ MISA chia sẻ về chuyên đề Ứng dụng AI tại MISA tại Hội nghị Lãnh đạo MISA 2024.

“AI không phải là tương lai, mà là hiện tại, ở đây và ngay bây giờ. Sự thật là AI đã trở thành một phần không thể tách rời trong cuộc sống hàng ngày của mỗi chúng ta hiện nay. Nếu không sớm nắm bắt xu hướng này, nghiên cứu ứng dụng và làm chủ AI thì con người sẽ ngày càng tụt hậu, và các doanh nghiệp cũng vậy”, anh Tùng nói. 

Tại MISA, việc nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào sản phẩm đã được làm từ cách đây khoảng 6-7 năm. Theo anh Tùng, từ năm 2017 MISA đã thành lập Ban Nghiên cứu Phát triển Công nghệ thuộc Khối Sản xuất với nhiệm vụ chuyên môn là nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào sản phẩm. Các năm sau đó, không ít sản phẩm của doanh nghiệp đã bắt đầu được tích hợp một số tính năng về AI, mang lại nhiều cải tiến đáng kể. Tuy nhiên, phải tới tháng 12/2023 mới đánh dấu bước ngoặt đột phá của MISA trong việc ứng dụng AI vào sản phẩm khi trợ lý trí tuệ nhân tạo AVA trên phần mềm MISA AMIS kế toán được ra mắt, mang đến những cải tiến vượt trội trong công tác kế toán cho doanh nghiệp.

Anh Tùng cho biết, việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo tại MISA được thực hiện song song giữa hai mảng: Trong sản phẩm và trong công việc, với chiến lược và quy trình được thiết lập bài bản ngay từ đầu, gồm các bước: Nghiên cứu; xây dựng bộ tiêu chuẩn; đánh giá và áp dụng. Đi cùng các bước này là quá trình truyền thông và đào tạo nội bộ liên tục để đảm bảo việc ứng dụng có hiệu quả cao nhất. 

Với việc ứng dụng AI trong sản phẩm, MISA đang sử dụng các công nghệ AI phổ biến như: AI tạo sinh, học máy, xử lý giọng nói, nhận dạng và xử lý hình ảnh, xử lý ngôn ngữ tự nhiên, robotics, hệ chuyên gia, học tăng cường, học sâu, hệ thống gợi ý, lập kế hoạch…

Sau khi nghiên cứu và đưa ra bộ tiêu chuẩn về các công nghệ AI, Hội đồng xác nhận sẽ dựa trên yếu tố về việc công nghệ có thể áp dụng và mang lại giá trị thực tiễn cho người dùng như thế nào, từ đó đánh giá mức độ áp dụng. Nếu việc áp dụng mang lại giá trị lớn ví dự như xử lý được đúng vấn đề bất cập trọng điểm của khách hàng thì sẽ được xác định mức độ áp dụng AI cao hơn. Dựa trên bộ tiêu chuẩn về các công nghệ AI, các dự án sẽ rà soát lại để áp dụng vào dự án của mình. 

Hiện biểu tượng AI xuyên suốt trong các sản phẩm của MISA là trợ lý số nâng cao MISA AVA với tạo hình chú gấu người máy. MISA AVA được thiết kế để hỗ trợ người dùng trong việc tự động hóa và tối ưu hóa các quy trình nghiệp vụ trong quản lý tài chính, kế toán, kinh doanh… Với khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên, MISA AVA có thể giao tiếp, trả lời câu hỏi, và thực hiện các tác vụ theo yêu cầu, giúp giảm thiểu thời gian và công sức cho người sử dụng, mang lại trải nghiệm người dùng thuận tiện và hiệu quả hơn, nâng cao năng suất làm việc. 

Về việc ứng dụng AI trong công việc tại MISA, anh Tùng cho biết, công ty đã nghiên cứu và xây dựng bộ tiêu chuẩn về các công cụ AI và mức độ áp dụng cho các vị trí công việc và các bộ phận, phòng ban tại MISA. Dựa trên bộ tiêu chuẩn này, các bộ phận rà soát lại để áp dụng vào vị trí công việc của từng người. 

Các công cụ AI phổ biến đang được áp dụng trong công việc tại MISA như: Công cụ tạo sinh văn bản (ChatGPT, Sider, Canva); công cụ tạo sinh hình ảnh (Figma/Figjam, Midijourney, DALLE); công cụ tạo sinh video (Fliki, Synthesia); công cụ tạo sinh code (Github Copilot); công cụ chuyển giọng nói thành văn bản (TurboScribe, Google Speech to Text, Vbee); và đặc biệt là một số công cụ do MISA tự xây dựng như MISA AVA…

Một số công cụ AI đang được ứng dụng trong công việc tại MISA.

Sau 2 tháng triển khai mạnh mẽ chiến dịch Ứng dụng AI vào trong công việc và sản phẩm, nhiều bộ phận tại MISA đã có những kết quả bước đầu làm thay đổi cách thức làm việc và biến chuyển về năng suất.

Tại khối Sản xuất, việc ứng dụng GitHub Copilot – một công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) dựa trên đám mây được phát triển bởi GitHub và OpenAI – vào các dự án sản phẩm được xem là hoạt động trọng tâm và có báo cáo định kỳ. Github Copilot được sử dụng chính cho các đầu việc: Đặt câu hỏi tìm phương án giải quyết vấn đề; gợi ý code và tối ưu code; tìm hiểu code cũ của sản phẩm; tối ưu hiệu năng của hệ thống cơ sở dữ liệu… Anh Tùng NT cũng là chỉ huy của chiến dịch này.

Theo anh Tùng, hiện khối Sản phẩm Hành chính sự nghiệp đã có 71% cán bộ nhân viên được cấp tài khoản Github Copilot. Tình hình sử dụng công cụ có sự tăng trưởng mạnh qua các tuần theo dõi.

Tại bộ phận Marketing cũng đang sử dụng một số công cụ AI như ChatGPT, Sider, DALLE, Fliki, Midijourney để lên ý tưởng, lên outline cho bài viết, ebook, viết nội dung, tạo ảnh, video… Bộ phận thiết kế sử dụng ChatGPT để nghiên cứu sản phẩm của đối thủ cạnh tranh, nghiên cứu nhu cầu của người dùng, phân tích và định hình thiết kế. Đồng thời ChatGPT cũng hỗ trợ sinh tự động các luồng sử dụng người dùng (userflow) gia tăng năng suất thiết kế. Bên cạnh đó, sử dụng các công cụ Figma, DALLE, Midijourney giúp sinh nhanh các hình ảnh đồ họa, nội dung mô tả cho thiết kế website, sản phẩm, ấn phẩm… 

Trong phân tích nghiệp vụ (BA), đội ngũ BA sử dụng ChatGPT giúp tạo ra bộ câu hỏi khảo sát khách hàng toàn diện, vẽ các sơ đồ nghiệp vụ nhanh chóng, loại bỏ hoàn toàn các thao tác thủ công, viết các yêu cầu phát triển chi tiết, đầy đủ quy tắc kiểm nghiệm, các tình huống phát sinh.

Với quy mô doanh nghiệp gần 3.000 nhân sự trên khắp cả nước, việc thực thi chiến dịch này để đảm bảo hiệu quả đến từng nhân sự là điều không hề dễ dàng. Để làm được điều này, công tác truyền thông và đào tạo nội bộ phải được đặt lên hàng đầu và tổ chức xuyên suốt. Vừa đào tạo, vừa thực hành, sau đó theo dõi, đánh giá, rồi lại tái đào tạo, thực hành cho tới khi nào đạt được mức độ ứng dụng tối ưu nhất và mang lại hiệu quả cao nhất. 

Từ năm 2023 đến nay, MISA liên tục triển khai các chương trình đào tạo nội bộ về AI cho đội ngũ. Bên cạnh các chương trình đào tạo chuyên sâu cho các đội làm sản phẩm, các giám đốc sản phẩm thì còn có loạt chương trình đào tạo từ trên xuống để mọi người trong công ty đều hiểu AI là gì, khi nào có thể sử dụng AI, để họ tự nhìn ra và tự đánh giá được những khâu nào trong công việc có thể ứng dụng AI và ứng dụng ra sao, lựa chọn công cụ nào… Ngoài các chương trình đào tạo tập trung thì còn có nhiều buổi đào tạo riêng của từng phòng ban, bộ phận, thậm chí các cá nhân “traning” cho nhau. 

Một buổi đào tạo về kỹ năng sử dụng một số công cụ AI cho bộ phận Kinh doanh tại MISA.

Tại MISA, cán bộ công nhân viên được khuyến khích sử dụng AI để phục vụ cho công việc. Người MISA đã thấm nhuần được tư duy này và không ngại học hỏi, và chủ động nâng cao các kỹ năng của mình và cập nhật công nghệ AI thường xuyên để ứng dụng vào công việc được hiệu quả nhất. 

“Thời gian qua có không ít bài báo nói rằng AI đã cướp đi việc làm của hàng trăm, hàng nghìn nhân viên. Có những tổ chức còn dự báo trí tuệ nhân tạo sẽ khiến hàng trăm triệu người mất việc. Thay vì coi AI như mối đe dọa, hãy nhìn nhận AI như một công cụ để hỗ trợ và nâng cao hiệu suất công việc. AI không lấy mất việc của bạn, nhưng những người biết sử dụng AI sẽ làm điều đó. Nếu làm chủ được AI thì bạn sẽ không còn sợ nữa. Vì thế ngay từ bây giờ, chúng ta cần phải học được cách điều khiển AI. Với các bạn trẻ gen Z, gen Alpha, nếu được tiếp xúc và học về trí tuệ nhân tạo từ sớm, các bạn sẽ rèn luyện được tư duy thuật toán, tư duy logic. Có thể nói, AI không chỉ hỗ trợ các bạn trong công việc mà còn là yếu tố đòn bẫy trên con đường phát triển bản thân của bạn. Khi AI và con người cùng làm việc thì không gì là không thể”, anh Tùng nói. 

Theo Viện trưởng Viện Công nghệ MISA, là một trong những doanh nghiệp tiên phong tại Việt Nam trong việc ứng dụng AI trong công việc cũng như trong sản phẩm, MISA đã gặp không ít khó khăn, thách thức trên con đường “vừa đốt đuốc dò đường vừa đi” này.

Thách thức đầu tiên là phải nghiên cứu công nghệ mới. “Vì mới nên trên thế giới và trong nước hầu như chưa có case study và use case nào để mình có thể học hỏi, áp dụng được, mà mình phải vừa tự tìm tòi nghiên cứu, vừa thực hành và rút kinh nghiệm, rồi lại lặp lại cái vòng ấy”. Gen AI hay AI tạo sinh thì rất tốn về tài nguyên máy chủ, nếu để triển khai ở phạm vi hẹp thì dễ nhưng để triển khai ở phạm vi rộng thì rất khó. Để triển khai demo cho vài người dùng thì rất nhanh, nhưng cho hàng trăm, hàng nghìn hay vài trăm nghìn khách hàng thì lại là một bài toán vô cùng thách thức. 

Tiếp đó, vấn đề quy trình cũng là một khó khăn lớn. Trước đây khi làm sản phẩm thông thường, sự phối hợp giữa các team và các bộ phận chỉ ở một mức độ nhất định, nhưng tới khi làm AI và triển khai rộng rãi công nghệ AI vào các sản phẩm thì cần sự phối phối hợp sâu rộng hơn giữa các team. Từ đó phát sinh thêm những quy trình mới, phải thay đổi quy trình, xây dựng thêm những quy trình riêng để có thể kết hợp được hiệu quả giữa các bộ phận khi sử dụng, tích hợp AI. 

Anh Tùng nêu ví dụ, MISA có bộ phận chuyên trách nghiên cứu sâu về AI, có đội làm sản phẩm, có những đội trung gian họ là người rất hiểu về dữ liệu của sản phẩm ấy. Khi MISA phải làm các chatbot trợ lý ảo hướng dẫn, tư vấn bán hàng cho nhân viên kinh doanh, thì người hiểu rõ nhất về tri thức này là đội ngũ nhân viên kinh doanh. Đây được xem là bộ phận trung gian, họ phải tham gia vào công việc chung chuẩn bị dữ liệu, dạy trợ lí AI kiểm nghiệm, đánh giá. Để kết hợp hiệu quả và khoa học giữa các bộ phận này, cần phải xây mới quy trình riêng. Đây là những điểm khác biệt so với các thức làm sản phẩm truyền thống trước đây tại các công ty công nghệ nói chung. 

Ngoài ra, việc phát sinh thêm những vai trò, vị trí mới và nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao về AI cũng là một khó khăn. Trước đây MISA không có vị trí chuyên gia dữ liệu để “dạy” các trợ lí AI thì bây giờ phải có những vị trí, vai trò đó. Bên cạnh đó, một số vị trí khác vẫn đang cần nhân sự AI chất lượng, trong khi nguồn lực này tại thị trường Việt Nam còn hạn chế. 

Tuy đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng hành trình ứng dụng AI vào sản phẩm và công việc tại MISA vẫn diễn ra “trôi chảy” và vượt tiến độ ngoài mong đợi. Chỉ trong vòng 3 tháng kể từ khi chuyên đề về AI – một trong những chuyên đề trọng điểm được trình bày tại Hội nghị Lãnh đạo MISA hồi tháng 04/2024, đến nay MISA đã tích hợp được trợ lí trí tuệ nhân tạo MISA AVA vào gần như tất cả các sản phẩm của mình. 

Viện trưởng Viện Công nghệ MISA cho hay, để làm được điều này là do MISA có nền tảng tốt, có định hướng chiến lược rõ ràng từ rất sớm và từ trên xuống, có sự hỗ trợ tâm huyết của Ban Lãnh đạo. Cùng với đó là công tác tuyên truyền và đào tạo hiệu quả, mọi người đều nắm được, triển khai được và thấy hiệu quả từng bước khi bắt tay vào làm. 

“Để có thể triển khai các tính năng AI nhỏ lẻ hoặc cho một vài sản phẩm thì dễ, nhưng để triển khai được cho tất cả sản phẩm thì không hề đơn giản. Phải có định hướng rõ ràng, sự quyết tâm và chiến lược xuyên suốt”, anh Tùng nói. 

Bên cạnh đó, theo anh Tùng, sự đầu tư, tâm huyết và hỗ trợ từ Ban Lãnh đạo công ty cũng là một yếu tố giúp dự án suôn sẻ. Ở đây là sự đầu tư cả về chi phí và hạ tầng công nghệ. Để nghiên cứu và làm được AI thì doanh nghiệp phải có hạ tầng công nghệ mạnh, với máy chủ có GPU rất mạnh, không phải doanh nghiệp nào cũng có thể đầu tư được. Và nếu không đầu tư hạ tầng mạnh thì không thể xây dựng được những tính năng AI đủ tốt, đủ mạnh, đủ nhanh. Vì Gen AI phải dùng nhiều máy chủ đắt tiền nên chi phí khá lớn. 

Yếu tố tiếp theo đó là MISA có nền tảng về sản phẩm đồ sộ, một hệ sinh thái hơn 40 sản phẩm. Vì vậy, đây là môi trường có rất nhiều cơ hội, tiềm năng, tính năng để ứng dụng được AI. Đây là điểm khác biệt so với không ít doanh nghiệp khác chỉ có một vài sản phẩm nhỏ lẻ.

Ngoài ra, MISA còn có một số lượng khách hàng rất lớn và một lượng dữ liệu khổng lồ. Đây là một trong những điều kiện cần để có thể làm được những tính năng AI, bởi AI nếu không có dữ liệu thì không thể thực hiện được. 

Và một yếu tố vô cùng quan trọng không thể không nhắc đến, đó là văn hóa và quy trình làm sản phẩm bài bản, chuyên nghiệp, xuyên suốt của MISA. Sau khi cải tiến quy trình thì giữa các bộ phận phối hợp với nhau hiệu quả, xuyên suốt, kinh nghiệm và sự thành công của dự án này được tái lập với các dự án khác. Vì vậy đội ngũ đã triển khai, tích hợp được nhanh chóng các tính năng AI vào sản phẩm và đồng nhất về mặt chất lượng.

Nhờ văn hóa và quy trình làm sản phẩm này, ngay từ đầu, MISA đã xây các công cụ, nền tảng để giúp cho các dự án tích hợp AI một cách nhanh chóng, không phải làm lại từ đầu. Chẳng hạn, khi xây dựng và phát triển trợ lí trí tuệ nhân tạo MISA AVA, đội ngũ đã xây thành một nền tảng nên tất cả các ứng dụng tích hợp MISA AVA rất nhanh. Nếu không có chiến lược như vậy ngay từ đầu, thì mỗi sản phẩm, mỗi dự án khi muốn tích hợp trợ lí nhân tạo MISA AVA sẽ rất lâu.