Ngày 9/8, Facebook đưa ra một loạt thông báo liên quan đến hiển thị cho người dùng, trong đó có một thông tin đáng chú ý: Facebook sẽ hiển thị quảng cáo ngay cả với người dùng sử dụng các phần mềm chặn quảng cáo. Phải chăng điều này là quá đáng và thiếu tôn trọng Người dùng?
Mối quan hệ giữa các nền tảng Internet hiện nay (như Google, Facebook…) và Người dùng giống như câu chuyện về con gà và quả trứng, thậmchí còn phức tạp hơn bởi sự có mặt của bên thứ 3: những Nhà quảng cáo.
- Muốn phát triển, Google Facebook (Nhà cung cấp) cần có Người dùng, nhưng họ cũng cần các Nhà quảng cáo để duy trì hoạt động, kiếm lời và thu hút các nhà đầu tư.
- Người dùng thì luôn nghĩ rằng mình … ghét quảng cáo.
- Còn Nhà quảng cáo thì cần tiêu tiền càng nhiều càng tốt bất chấp những “hướng dẫn sử dụng” của Nhà cung cấp khiến trải nghiệm của Người dùng bị ảnh hưởng.
Khi chưa có nhà quảng cáo, con gà và quả trứng là Nhà cung cấp dịch vụ và Người dùng (miễn phí).
Câu hỏi là “Google Facebook cần Người dùng, hay Người dùng cần Google Facebook?”.
Câu trả lời là: Nhà cung cấp cần Người dùng hơn. Người dùng cần một trải nghiệm “sạch quảng cáo”
Trong phim The Social, mô tả quá trình hình thành và phát triển củaFacebook, khi Mark Zuckerberg đứng giữa lựa chọn tiếp tục giữ “sạch”Mạng xã hội này khỏi quảng cáo hay bắt đầu bán quảng cáo để thu về hàngchục triệu USD, Sean Parker (Sáng lập chia sẻ nhạc trực tuyến Napster)đã nói “Nếu cậu muốn Facebook chỉ là Mạng xã hội lớn nhất nước Mỹ, thìhãy bán quảng cáo ngay lúc này”. Mark quyết định nghe theo, chưa vội bánquảng cáo và Facebook đã trở thành Mạng xã hội lớn nhất thế giới.
Có lẽ cũng chính bởi kinh nghiệm từ bản thân, Mark Zuckerberg đã chiđậm 19 tỉ USD để mua Whatsapp và bỏ luôn cả khoản phí 0,99usd/năm màtrước đó ứng dụng OTT này thu của người dùng. Nhắc lại rằng, Whatsappđược tạo nên bởi Brian Acton với “3 không” nổi tiếng: “Không quảng cáo, không trò chơi, không mánh lới”.
Tuy nhiên, chính xác thì những nền tảng lớn và hấp dẫn như vậy, chỉ có 2 con đường để đi: Bán mình hoặc bán quảng cáo.Rõ ràng việc sở hữu một lượng người khổng lồ với khả năng sinh lời vôhạn như vậy, không bán quảng cáo là vô lý, chưa kể tới áp lực từ các nhàđầu tư!
Bán quảng cáo sẽ xảy ra khi Người dùng đã trở nêncần Nhà cung cấp dịch vụ hơn. Bạn có bỏ được Facebook hay ngưng tìm kiếmGoogle không? Và tất nhiên như chúng ta đã thấy Google và Facebook chọnbán quảng cáo.
Sự xuất hiện của các Nhà quảng cáo (chỉ là vấn đề sớm hay muộn) thayđổi bản chất của quan hệ Con gà & Quả trứng, bây giờ Con gà là Nhàquảng cáo còn Quả trứng là Người dùng.
Câu hỏi mới: “Google Facebook cần Người dùng hơn hay Nhà quảng cáo hơn?”.
Câu trả lời là: Cả Người dùng và Nhà quảng cáo đều cần thiết. Thiếu bên nào cũng không được!
Google Facebook cần Nhà quảng cáo để hệ thống phát triển, cũng cầnNgười dùng để thu hút Nhà quảng cáo. Nhưng sự xuất hiện của quảng cáolàm giảm trải nghiệm của sản phẩm, thậm chí làm chậm máy tính của ngườidùng. Những ông lớn như Google hay Facebook hiểu rõ sự khó khăn trongviệc duy trì lợi ích cân bằng giữa 3 bên. Và tất nhiên họ có những nỗlực nhất định để thực hiện sự cân bằng.
– Google tạo ra mẫu số chung kỳ diệuyếu tổ Điểm chất lượng trong quảng cáo. Điểm chất lượng tăng tức làquảng cáo đáp ứng tốt hơn tìm kiếm của Người tìm kiếm, mang lại cho Nhàquảng cáo giá thầu thấp hơn, lợi nhuận kinh doanh cao hơn do chi phígiảm. Các quảng cáo Banner của Google có nút báo cáo khi người dùng thấykhó chịu.
– Facebook cũng cho phép người dùng “bày tỏ thái độ” với quảng cáo màhọ nhìn thấy. Hệ thống của họ cũng có “Điểm chất lượng” để đánh giá mẫuquảng cáo có phù hợp với nhóm đối tượng được nhắm mục tiêu hơn (nhưngcó vẻ nó hoạt động không trơn chu bằng Điểm chất lượng của Google).
Bên cạnh đó, họ cũng nỗ lực huấn luyện cho các Nhà quảng cáo cách sửdụng công cụ quảng cáo của họ hữu hiệu hơn.Trang hướng dẫn sử dụngGoogle AdWords của Google có tới 63.000 trang, còn của Facebook cũngkhông kém hơn. Nhà quảng cáo nhắm mục tiêu càng trúng đích, chi phí càngtối ưu và Người dùng của Google Facebook càng bớt khó chịu với quảngcáo.
(*) Hãy dừng lại một giây và đếm xem có bao nhiêu Nhà cung cấp dịchvụ tại Việt Nam đang vội vàng quảng cáo khi Người dùng còn chưa vượt rangoài biên giới: Cốc Cốc, Zalo …
Có lẽ nếu cứ để tự nhiên, những ông lớn công nghệ như Google vàFacebook đủ sự tỉnh táo và khả năng công nghệ để cân bằng mối quan hệCon gà & Quả trứng.
Nhưng sự xuất hiện của AdBlock* đã phá vỡ sự cân bằng.
Ứng dụng chặn quảng cáo (miến phí) khiến lợi ích của Người dùng đượcưu tiên, nhưng làm giảm khả năng tiếp cận khách hàng của Nhà quảng cáo,còn Google Facebook thì thất thu lớn.
Sự cân bằng giúp hệ thống tồn tại, sự mất cân bằng dù nhỏ khiến hệ thống sụp đổ.
Lỗi thuộc về ai và tại sao Người dùng thích AdBlock?
– Người dùng vốn không thích quảng cáo. Nhưng thực sự quảng cáo cũngkhông quá khó chịu, trừ những website, ứng dụng cố gắng chèn thật nhiềuquảng cáo làm che cả nội dung. Chúng ta thậm chí lướt qua quảng cáo nhanh tới mức không nhận ra sự tồn tại của chúng
– Nhà quảng cáo sử dụng nhắm mục tiêu không tốt, đem những quảng cáo không thực sự liên quan hiển thị tới Người dùng.
– Người dùng chỉ đơn giản là click 2 lần để cài đặt 1 thứ có vẻ hữu ích mà cũng không phiền đến họ. Vậy đó, một hành động đơn giản nhưng … rất tai hại.
Theo quan điểm của người viết, hành động mang tính tự vệ củaFacebook, hiển thị quảng cáo bất chấp Người dùng sử dụng AdBlock là phùhợp về mặt lợi ích, có lợi cho cả 3 bên. Một động tác khác tương tự đếntừ Google, họ trả tiền cho AdBlock để không bị lọc. Nhưng liệu GoogleFacebook có dừng lại ở đó?
Con gà & Quả trứng liệu có còn tồn tại, khi mà chúng ta không thểngưng sử dụng Google Facebook, khi mà Facebook hay Google bỏ qua ý chícủa Người dùng để hiện quảng cáo. Những quyết định kiểu như vậy cũngchính là cách phá vỡ sự cân bằng.
Hãy xem điều gì đang xảy ra với Google:
Cả trên Mobile và PC, 4 quảng cáo của Google đã che hết kết quả tựnhiên ở bên dưới, trong khi tỉ lệ quảng cáo có nội dung chính xác vớitìm kiếm chỉ là 50% (với các website do nhà quảng cáo Việt Nam thựchiện, tỉ lệ này còn thấp hơn, hãy thử tìm kiếm với cụm từ khoá “SamsungGalaxy S7 32Gb”, bạn sẽ chẳng thấy quảng cáo nào bán đúng chiếc điệnthoại 32Gb).
Nếu điều này tiếp tục xảy ra, bạn nghĩ điều gì sẽ đến với Google & Facebook trong tương lai?
Theo SEONgon, Google AdWords Premier Partner
