Vào đầu tháng 6, trước hàng trăm nhân việc tại trụ sở mới cao 21 tầng của Pacific Investment Management Co. (Pimco) ở California, Tổng Giám đốc Douglas Hodge đã phát biểu một cách hùng hồn về niềm đam mê vô tận của Bill Gross đối với đầu tư.
Bill Gross, nhà sáng lập Pimco kiêm Giám đốc Đầu tư.
“Cách đây 43 năm, ông đã thành lập Pimco với một tầm nhìn và một ngọn lửa nung nấu trong lòng và nay chúng ta đang sống trong tầm nhìn đó. Tất cả chúng ta đều nợ ông rất nhiều”, Hodge nói. Người đứng bên cạnh Hodge lúc phát biểu là nhà sáng lập Pimco kiêm Giám đốc Đầu tư Bill Gross.
Các nhân viên đều đứng dậy hoan hô Gross. Theo những người tham dự, cả hai nhà điều hành đã bắt tay và gần như là ôm nhau. Đó là biểu hiện sự ấm áp tại một tập đoàn trái phiếu nổi tiếng có môi trường làm việc áp lực cao và thể hiện tinh thần đoàn kết giữa một cuộc chuyển giao quyền lãnh đạo cấp cao, nhất là sau khi ông Mohammed El-Erian, nguyên Tổng Giám đốc và đồng Giám đốc Đầu tư đã từ chức vào tháng 3 vừa qua.
Tuy nhiên, đằng sau bức màn nhung, những căng thẳng đã tồn tại dai dẳng kể từ khi El-Erian tuyên bố ra đi vào tháng 1. Cách đây 3 tháng, một nhóm các nhà điều hành cấp cao của Pimco đã quá lo ngại về cách ông Gross hành xử với giới truyền thông đến nỗi họ đưa ra khuyến cáo buộc Gross phải ngừng đưa ra các nhận định trước công chúng mà họ cho rằng gây chia rẽ.
Đó là lần khi Gross xuất hiện trên Bloomberg TV vào ngày 10/4. Trong đó, Gross đã trả lời câu hỏi về đơn từ chức của El-Erian rằng không hiểu vì sao El-Erian lại rời khỏi công ty, buộc El-Erian phải công khai giải thích lý do. “Nào, Mohammed, hãy nói cho chúng tôi biết vì sao”, ông đã nói trong cuộc phỏng vấn.
Câu trả lời phỏng vấn của ông đã khiến nhiều người trong Pimco phải nhướng mày vì một phần ai cũng biết là El-Erian đã ký một cam kết không công khai việc ra đi của ông. Phản hồi sau khuyến cáo của nhóm điều nhà điều hành cấp cao, Gross đã dọa sẽ nghỉ việc.
Gross lâu nay là bộ mặt của một tập đoàn đang quản lý tới 1.970 tỉ USD giá trị tài sản và một ngôi sao về đầu tư với danh hiệu “ông vua trái phiếu”. Thế nhưng, thế giới của Gross đã bị chao đảo vào tháng 1, khi El-Erian, cánh tay phải của ông và là người mà ông chọn làm người kế vị, tuyên bố sẽ rời khỏi Tập đoàn.
Gross đã thực sự bị tổn thương vì tất cả những gì ông đã cẩn thận xây dựng trước đó cho tương lai của Pimco đã bị xáo trộn hoàn toàn. El-Erian đi đã để lại nhiều lỗ hổng phải lấp vào.
Đó là chưa nói El-Erian còn là đồng Giám đốc Đầu tư với Gross. Gross chợt thấy mình bị buộc rơi vào thế phải tự nghiễm lại mình sau một loạt bài báo khắc họa chân dung của ông như một kẻ độc tài. Theo các bài báo này, đó là một lý do đã khiến cho El-Erian phải ra đi.
Gross càng trở nên căng thẳng khi trong những tháng gần đây, khách hàng liên tục rời khỏi Pimco và đặc biệt là Quỹ Total Return do Gross quản lý. Quỹ Total Return của ông, quỹ trái phiếu lớn nhất thế giới, đã chứng kiến dòng vốn chảy ròng ra khỏi Quỹ tới 4,5 tỉ USD trong tháng 6, tháng thứ 14 liên tiếp bị chảy ròng, mặc cho Quỹ làm ăn tốt hơn 2/3 số đối thủ trong quý II/2014, theo hãng nghiên cứu quỹ Morningstar Inc.
Trong suốt thời gian đó, các nhà đầu tư đã rút 64 tỉ USD khỏi Quỹ Total Return. Tính chung, Pimco đã chứng kiến sự rút vốn ròng này trong tất cả các quỹ tương hỗ của mình trong 13 tháng qua.
Nhà đầu tư đã rút hàng chục tỉ USD khỏi Quỹ Total Return do Bill Gross điều hành…thậm chí khi mức lợi nhuận hằng quý của Quỹ một lần nữa cao hơn chỉ số Barclays U.S. Aggregate Bond Index
Gross đã thể hiện sự bực dọc này với những người làm trong mảng kinh doanh của Pimco. Tại một cuộc họp đối tác vào đầu tháng 6, Gross đã chất vấn Hodge, người gia nhập Pimco vào năm 1989, về chiến lược kinh doanh của Tập đoàn.
Hodge trả lời rằng: “Một ủy ban đang tìm cách để cải thiện hoạt động kinh doanh và giữ chân khách hàng”. Nhưng Gross đã nói lại một cách gay gắt rằng: “Anh nên biết các bước đi nào cần thực hiện để đạt được điều đó”, theo những người có mặt tại buổi họp hôm đó.
Trong một phát ngôn vào ngày 7/7, Gross cho biết ông đã đề nghị từ chức “nhiều lần” trong 7 năm qua và nói rằng đang cân nhắc việc rút khỏi Ủy ban Điều hành của Pimco – ủy ban phụ trách việc điều hành Tập đoàn. “Nếu họ chọn đi theo một hướng khác cho Pimco vì bất kỳ mục đích gì, tôi sẽ từ chức nếu điều đó là vì lợi ích tốt nhất cho khách hàng”, ông nói. Nhưng kể từ đó, ông đã thay đổi quyết định.
Các thành viên của Ủy ban Điều hành Pimco cũng cho biết họ chưa bao giờ cân nhắc vấn đề ông Gross ra đi. Ủy ban gọi ông là một “nhà lãnh đạo đầy sức sống” và là “một tài sản khác thường đối với các khách hàng của chúng tôi”. Hodge nói rằng Gross vẫn tiếp tục là người phát ngôn chính của Tập đoàn và đã “duy trì một sự hiện diện thường xuyên trong giới truyền thông trong suốt năm nay”.
Có vẻ như gần đây, Gross đã dần lấy lại thăng bằng sau những căng thẳng vừa qua. Cả Gross lẫn Hodge đều nói cuộc chuyển giao sang dàn lãnh đạo mới đang diễn ra rất suôn sẻ. Các chuyên viên giao dịch cũng cho biết Gross đã trở nên bình tĩnh hơn trong những tuần gần đây và điều đó đã giúp phấn khích tinh thần làm việc của nhân viên.
Đặc biệt, hoạt động đầu tư của Pimco đã có dấu hiệu cải thiện, khiến một số nhà điều hành cho rằng có thể Tập đoàn sẽ sớm qua được cơn bão gần đây. Quỹ Total Return của Gross, sau 1 năm phong độ thất thường, đã đạt mức lợi nhuận 2,4% trong quý II, nhờ vụ đặt cược vào việc trái phiếu Chính phủ Mỹ tăng lên. Đây là một kết quả vượt bậc so với mức lợi nhuận 2,05% của chỉ số trái phiếu Barclays U.S. Aggregate Bond Index.
Việc đảm bảo sự thành công của cơ cấu dàn lãnh đạo mới là cực kỳ quan trọng, bởi một số nhà đầu tư đã tuyên bố họ sẽ quyết định liệu có rút tiền ra dựa trên năng lực điều hành của dàn quản lý mới.
“Chúng tôi đang chờ xem sự thay đổi trong đội ngũ lãnh đạo mới sẽ làm ăn ra sao”, một phát ngôn viên của Florida State Board of Administration cho biết. Tổ chức này hiện rót 400 triệu USD vào Pimco và đang xem xét lại khoản đầu tư vào tập đoàn này.
Có vẻ như Gross đã rất quyết tâm vực dậy Pimco. “Tôi sẽ không rời khỏi Pimco cho đến khi nào chúng tôi cho mọi người thấy rằng cơ cấu lãnh đạo mới hiện tại tốt hơn cơ cấu cũ”, ông nói.
Theo WSJ và BW/NCĐT