Nhãn hàng riêng phát triển khi thị trường khó khăn

Giá cả hàng hóa tăng cao khiến người tiêu dùng ngày càng cân nhắc và cẩn trọng hơn trong việc mua sắm. Tuy nhiên, các chuyên gia về thị trường đánh giá rằng hoàn cảnh khó khăn này cũng là một trong những động lực thúc đẩy các nhà bán lẻ, nhà phân phối phát triển các sản phẩm với nhãn riêng của mình.

Giám đốc điều hành Công ty nghiên cứu thị trường Nielsen Việt Nam, ông Darin Williams, đã phân tích sâu hơn về xu hướng phát triển của các nhãn hàng riêng ở thị trường Việt Nam, căn cứ trên các cuộc khảo sát mà Nielsen đã thực hiện và kinh nghiệm của ông về vấn đề này tại các thị trường châu Á khác.

– Ông Darin Williams: Các sản phẩm gắn nhãn hàng riêng đang phát triển tốt tại thị trường Việt Nam và đây sẽ là xu hướng sắp tới, mặc dù chưa đạt đến mức như ở thị trường Thái Lan và các thị trường trong khu vực khác. Một trong những yếu tố hỗ trợ sự phát triển của các nhãn hàng riêng ở Việt Nam là sự nhận biết và niềm tin của người tiêu dùng về các loại sản phẩm này đã tăng cao. Có khoảng 73% số người tiêu dùng Việt Nam tham gia một cuộc khảo sát gần đây của Nielsen đã cho rằng chất lượng của các món hàng này tốt và không thua chất lượng hàng hóa mang thương hiệu đã phổ biến trên thị trường.

Trong những năm qua, các nhà bán lẻ cũng đang đẩy mạnh chương trình phát triển hàng nhãn riêng của họ. Đây là những cơ sở để chúng tôi tin rằng hàng nhãn riêng sẽ tiếp tục phát triển tại thị trường Việt Nam. Nếu căn cứ vào xu hướng và tốc độ phát triển tại các thị trường ở khu vực, chúng tôi dự báo việc phát triển các hàng nhãn riêng tại Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng tốt.

– Một trong những cơ sở để chúng tôi đưa ra dự báo kể trên là mức tăng trưởng của các kênh thương mại hiện đại ở thị trường Việt Nam. Một khi Saigon Co.op, Big C, Metro Cash & Carry và các doanh nghiệp khác tiếp tục mở thêm nhiều siêu thị, trung tâm bán sỉ và lẻ, và họ dành nhiều chỗ cho các nhãn hàng riêng thì các dòng sản phẩm này sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh.

Theo dự báo của chúng tôi, các kênh thương mại hiện đại ở Việt Nam sẽ tiếp tục đạt mức tăng trưởng 15-20% trong vòng 2 năm tới. Lý do là thị phần của các kênh này vẫn còn rất thấp so với các nước trong khu vực nên còn nhiều tiềm năng phát triển. Kết quả khảo sát của Nielsen trong năm 2010 cho thấy các kênh thương mại hiện đại ở Việt Nam mới chỉ chiếm thi phần 13% trên toàn thị trường, trong khi tỷ lệ này ở Malaysia là 53%, Thái Lan là 46% và Indonesia là 43%. Nếu tính luôn các siêu thị và các nhà bán lẻ mới gia nhập thị trường thì thị phần các kênh thương mại hiện đại ở Việt Nam có thể tăng thêm 7 điểm phần trăm nữa.

– Tất nhiên là lạm phát có ảnh hưởng đến sức mua, và liên quan đến việc phát triển hàng nhãn riêng tại các thị trường, bao gồm Việt Nam. Trong giai đoạn người tiêu dùng phải cân nhắc kỹ kế hoạch chi tiêu, họ có xu hướng tìm mua các sản phẩm có giá thấp hơn và hàng nhãn riêng lại có lợi thế về giá.

Tại Việt Nam, Saigon Co.op, Big C, Metro Cash & Carry là các doanh nghiệp đã bán hàng nhãn riêng tại các siêu thị, trung tâm bán lẻ, bán sỉ.

Chỉ riêng Saigon Co.op đang bày bán khoảng 150 mặt hàng thiết yếu với nhãn riêng là SGC và Co.opMart như gạo, nước mắm, bún gạo, trà, trứng, bánh tráng, thịt nguội, giò lụa, đồ hộp, hóa phẩm, đồ dùng trong nhà, hàng may mặc tại hệ thống siêu thị của hợp tác xã này.

Saigon Co.op cho biết những mặt hàng mang thương hiệu của mình đã có mặt trên thị trường từ năm 2003.

Thực tế cho thấy khi người tiêu dùng phải chi nhiều hơn do giá điện, xăng dầu tăng giá thì họ buộc phải chi ít hơn cho các mặt hàng khác. Vì thế, thay vì mua các sản phẩm có thương hiệu phổ biến thì người tiêu dùng có thể chuyển sang các sản phẩm nhãn riêng với giá thấp hơn với chất lượng tương tự nhằm cân đối kế hoạch chi tiêu của họ.

Cũng cần phải nói thêm là chất lượng của hàng nhãn riêng có thể sẽ thay đổi tùy thuộc vào kế hoạch của từng nhà bán lẻ.

– Theo tôi, lợi thế của các nhà bán lẻ là họ có thể chủ động trong việc xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển nhãn hàng riêng cho các món hàng họ muốn, và điều này cũng sẽ giúp củng cố, quảng bá hình ảnh, thương hiệu của chuỗi siêu thị.

Nếu hàng hóa được gắn logo và thương hiệu của các nhà bán lẻ lớn, có uy tín thì người tiêu dùng sẽ dễ dàng nhận diện thương hiệu và cảm thấy tin tưởng hơn vào chất lượng của món hàng đó.

Nhà bán lẻ có thể bán các mặt hàng này với giá rẻ hơn đáng kể so với các sản phẩm cùng loại nhưng mang nhãn của công ty khác vì họ không phải chi nhiều tiền cho các chương trình quảng bá sản phẩm.

Tôi cho rằng các nhà bán lẻ sẽ có nhiều lợi thế nếu phát triển được hàng nhãn riêng. Tuy nhiên, họ cũng sẽ phải đối mặt với việc loại dần những dòng sản phẩm mang các thương hiệu đã phổ biến và quen thuộc đối với người tiêu dùng ra khỏi kệ hàng. Do vậy, vấn đề đặt ra ở đây là nhà bán lẻ phải rất cẩn trọng với quyết định này, đồng thời có quá trình nghiên cứu nhu cầu của người tiêu dùng để có những giải pháp phù hợp.

– Sản phẩm nhãn riêng đã phát triển rất mạnh tại Úc, New Zealand, Thái Lan, Malaysia, Indonesia và một số thị trường khác. Ở Việt Nam, hàng nhãn riêng và nhận thức của người tiêu dùng về loại sản phẩm này cũng mới bắt đầu trong những năm gần đây.

Chúng tôi dự báo hàng nhãn riêng của các nhà bán lẻ sẽ tăng trưởng rất cao và bền vững trong những năm sắp tới. Nhưng tốc độ tăng trưởng sẽ phụ thuộc vào việc chủng loại hàng nào cần được đưa ra thị trường và chất lượng có đáp ứng được yêu cầu, kỳ vọng của người tiêu dùng hay không.

Nhìn chung, các nhà bán lẻ thường bắt đầu phát triển nhãn riêng với mặt hàng lương thực và những mặt hàng không có mối gắn kết quá mạnh với người tiêu dùng như đường, giấy… và bước tiếp thep là các sản phẩm có giá trị gia tăng cao như thực phẩm (bánh) và các sản phẩm chăm sóc cá nhân. Qua nghiên cứu, chúng tôi thấy rằng các nhà bán lẻ hầu như không bao giờ bắt đầu nhãn hàng riêng với các sản phẩm chăm sóc sức khỏe.